تدوین اصول، قواعد و معیارهای طراحی نمای کالبد جداره خیابان اصلی(نمونه موردی مطالعاتی:خیابان شهید دستغیب مشهد)

خیابان شهری از مهمترین فضاهای شهری در ایران می باشد. خیابان نیز مانند هر فضای دیگری دارای سه جزء اصلی سقف(آسمان)، کف و بدنه می باشند. از میان این اجزاء بدنه های خیابان از اهمیت بیشتری برخوردارند. چراکه جزء مهمی از سیما و منظر شهری بوده و در شخصیت دادن به فضاهای شهری تاثیر به سزایی دارند. بروز بیرونی بدنه های خیابان را نمای خیابان گویند. نمای خیابان در ایران دارای مسائل و مشکلات فراوانی است اما رفع کمبود مجموعه ای منسجم و کارا جهت راهنمایی طراحان و مدیران شهری در امر طراحی نمای شهری بسیار احساس می گردد. هدف از رساله حاضر تدوین اصول و قواعد و معیارهایی است که تاکید اصلی آنها وجوه کالبدی و بصری نمای شهری می باشد. این پژوهش با روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا بوده که در آن مفاهیم تدوین، اصول، قواعد و معیارهای و چیستی آنها مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به مفهوم یابی کلیدواژه های تحقیق، تعاریفی برای هرکدام ارائه گردیده که بر اساس آن اصول، قوانین و دستورات ثابت و بدون تغییر در طراحی نمای جداره می باشد. قواعد به ایجاد رابطه میان دانه ها توجه کرده و به دو دسته قواعد کلی و دستوری تقسیم شده که قواعد کلی الزام کاربرد آن بستگی به طراح داشته و قواعد دستوری چگونگی استفاده از اصول و قواعد کلی را نشان می دهد. نگاه و دید به موضوع در این پژوهش، کل به جزء انتخاب گردیده که با این نگاه، تحقیق وارد گام اصلی خود می گردد. در این پژوهش معیارهای تدوین شده عبارتند از وحدت، هویت، هماهنگی،نظم، انعطاف پذیری،پویایی و نقش انگیزی و اصول تدوین گردیده همردیفی، تداوم، سلسله مراتب، مقیاس انسانی و تناسب بوده و در نهایت قواعد کلی برای طراحی نمای جداره تقارن، تعادل، تنوع(تجانس، تضاد و تقابل) و سکانس بندی می باشند. در فصل پایانی تحقیق، اصول و قواعد و معیاهای تدوین شده در خیابان دستغیب مشهد که به جهت طرح بازسازی ارائه شده برای آن دارای طرح بلوک بندی و ساختاری جدید می باشد، به صورت کاربردی استفاده می گردد. در این فصل، مداخله در نمای جداره خیابان شهی هایی در نظر گرفته شده که با توجه به آنها طراحی نمای جداره خیابان انجام می پذیرد.